Przemyśl - nasze miasto całą dobę

Fort XIII - San Rideau

data dodania: 2005-11-14
aktualizacja: 2016-11-14 14:52:55
"San Rideau" - czyli "Osłona Sanu" był fortem pancernym trzykondygnacyjnym, dwuwałowym, ześrodkowanym V odcinka obrony. Wzniesiony w latach 1892 - 94 przez inż. Maurycego von Brunera oddalony od Przemyśl ok. 8 km.

Podlegały mu dwa forty pośrednie XIIIa i XIIIb. Jego całkowita powierzchnia pomieszczeń fortecznych wynosiła 2200 m2. Na górnym wale posiadał działobitnię z 6 haubicami kal. 150 mm umieszczonymi w wieżach z pancernymi kopułami. Posiadał również 4 szybkostrzelne armatki kal. 80 mm. Przedpole fortu zabezpieczały zasieki z drutu kolczastego, a nocą oświetlał go specjalny ruchomy reflektor. Załogę fortu stanowiło 800 żołnierzy i 12 oficerów. Magazyny artyleryjskie fortu mieściły 3 wagony z amunicją. Głównym zadaniem tego fortu było osłanianie linii rzeki San od strony wschodniej oraz osłona  pobliskiej linii kolejowej łączącej Przemyśl z Krakowem. Zasięgiem swoich dział zapewniał skuteczna kontrolę nad rzecznymi brodami począwszy od miejscowości Hurko aż po wieś Walawa.

Z fortem tym związana jest bardzo ciekawa historia, otóż w czasie wysadzania kazamat fortu w dniu 22 marca 1915 roku zapomniano o 2 oficerach rosyjskich wziętych do niewoli w przeddzień kapitulacji. Umieszczeni w dolnych podziemnych kazamatach zostali w skutek wybuchu zasypani gruzem. Dzięki temu, że uzyskali dostęp do podziemnych magazynów żywnościowych i wody jednemu z nich udało się przeżyć, i został wydobyty w 1923r. podczas prac rozbiórkowych dzieł fortecznych przez pracowników firmy poszukującej metali kolorowych. Niestety mimo wysiłków lekarzy zmarł.

Aktualnie fort jest udostępniony do zwiedzania. Niestety, stopień jego zniszczenia szacowany jest na ok.75% posiada jednak bardzo dobrze zachowany "Mur Carnota" oraz system podziemnych korytarzy z zapadniami. Przy zwiedzaniu fortu należy zachować szczególną ostrożność.








 Autor zdjęć: Dariusz Strycharski