Przemyśl - nasze miasto całą dobę

Miasteczka galicyjskie w pocztówce

data dodania: 2007-07-18
aktualizacja: 2007-07-18 13:10:29
Galicja – potoczna nazwa ziem polskich należących od 1772 r. do terytorium zaboru austriackiego.

 

Pełna nazwa tego obszaru to Królestwo Galicji i Lodomerii, czyli terytorium Halicza i Włodzimierza, do której odwoływało się cesarstwo Austro-Węgierskie chcące w ten sposób udowodnić swe historyczne prawa do zajętych ziem. Galicja jest nazwą znaną chyba wszystkim Polakom do dnia dzisiejszego, często używaną przez mieszkańców południowo-wschodniej Polski.

Jest to obszar styku wielu kultur i religii, które funkcjonowały ze sobą przez lata i mimo różnic przyczyniały się do jego rozwoju. Tu razem żyli i umierali katolicy obrządku łacińskiego, unickiego i ormiańskiego oraz wyznawcy judaizmu, religii muzułmańskich i inne. Większą część mieszkańców omawianego obszaru stanowili Polacy, Ukraińcy, Żydzi a także Ormianie, Niemcy, Czesi, Rosjanie i przedstawiciele innych narodowości. To na tym terenie mimo zmian przynależności państwowej rozwijała się m.in. nauka i sztuka.

Od 1861 r. Galicja stanowiła autonomiczną część cesarstwa Austro–Węgierskiego. Od tego czasu swe znaczenie zwiększyły samorządy lokalne a co zatym idzie miasta i miasteczka. Ślady rozwoju możemy po dzień dzisiejszy odnaleźć zarówno w tych leżących w granicach Rzeczypospolitej jak i na terenie obecnej Ukrainy.

Wystawa prezentowana w Archiwum przedstawia pocztówki z miast galicyjskich. Są to wszystkim znane i licznie na ekspozycji prezentowane karty pocztowe z miast Lwowa, Przemyśla i Jarosławia jak i z mniejszych miasteczek takich jak Truskawiec, Przeworsk, Dynów, Chyrów, Stary Sambor, Dobromil, Stara Wieś, Radymno, Stare Sioło, Krasiczyn czy Sambor. Poza zabytkami architektonicznymi na pocztówkach uchwycono krajobraz, wygląd ulic, życiecodzienne czy styl ubioru ówczesnych mieszkańców.

Ważną część wystawy stanowi korespondencja. Możemy dzięki niej potwierdzić obecność mieszkańców wielu kultur i języków na terenie Galicji. Znajdziemy w niej zapisy m.in. w językach czeskim, rosyjskim, niemieckim i polskim. Korespondencja daje możliwość zapoznania się z relacjami międzyludzkimi poprzez kartki ze zwykłymi pozdrowieniami, opisami dnia codziennego jak i poznamy osobiste relacje pomiędzy korespondującymi.

Na wystawie prezentujemy mapę Królestwa Galicji i Lodomerii, która ma służyć lepszemu poznaniu Galicji. Zaznaczając na niej miasta z pocztówek dajemy możliwość zainteresowanym odnotowania korelacji występującej pomiędzy terenem a historią, wskazuje ona przenikanie kultur i znaczenie miejsca zamieszkania dla losów mieszkańców.

Wystawa czynna będzie w dni powszednie od 23.07. do 28.09.007 r. Zapraszamy na nią wszystkich zainteresowanych historią Galicji i znaczeniem pocztówki. Prezentowana ekspozycja pochodzi z zespołu nr 1591 –Zbiór pocztówek w zasobie Archiwum Państwowego w Przemyślu z lat 1897 – 2001. Do zwiedzania zapraszamy osoby indywidualne jak i grupy zorganizowane. Wizyta w Archiwum może stanowić wspaniałą wyprawę w przeszłość w trakcie wakacji spędzanych w Przemyślu. Natomiast wrzesień ma służyć propagowaniu historii wśród młodzieży szkolnej.

Informujemy, że prezentowane pocztówki trafiły do Archiwum na przestrzeni lat w większości w formie darowizn od osób prywatnych, za co jesteśmy bardzo wdzięczni. Stanowią one cenne źródło informacji, a ludzie je przekazujący mogą cieszyć się z dołożenia swojej cegiełki na rzecz zachowania historii dla potomków. Dlatego przy okazji wystawy apelujemy o przekazywanie zachowanych w Państwa domach starych, wydawałoby się niepotrzebnych dokumentów. Wszystkie one posłużą przyszłym pokoleniom.

Izabela  Glesmer
Archiwum Państwowe w Przemyślu