Przemyśl - nasze miasto całą dobę

Ciekawostki związane z Przemyślem

data dodania: 2005-09-16
aktualizacja: 2019-08-23 16:15:21
Nasze miasto na pozór spokojne i senne ma swoją ciekawą i unikalną historię. Wielu wybitnych Polaków swoje korzenie wywodzi z Przemyśla. Zapraszamy do lektury najciekawszych faktów zebranych przez nas.

  • w Przemyślu istnieje najstarszy w Europie stały teatr amatorski, założone w 1869 r. Towarzystwo Dramatyczne im. Aleksandra Fredry (od 1910 obecna nazwa), czyli popularne "Fredreum";
  • najwyższym punktem miasta jest Kopiec Tatarski, który wznosi się na wysokości 352 m n.p.m. Najstarsza legenda mówi o zniesieniu w I poł. XVI wieku zagonu tatarskiego i gdzie w czasie walk zginął chan. W miejscu śmierci chana wg wschodnich obyczajów usypywano kopiec - pomnik;
  • w okresie od września 1939 do czerwca 1941 Przemyśl leżał jednocześnie w dwóch państwach. Prawobrzeżna część miasta była w ZSRR, lewobrzeżna należała do Niemiec;
  • przemyski Rynek jest pochyły a do tego pozbawiony zachodniej pierzei i ratusza;
  • podobnie jak Rzym gród nad Sanem leży na siedmiu wzgórzach;
  • w filmie Andrzeja Wajdy "Kronika wypadków miłosnych" Przemyśl zagrał... Wilno;
  • przemyski Miejski Zakład Komunikacji jako pierwszy w kraju zaczął korzystać z autobusów zasilanych gazemziemnym (40% jeżdżących w Polsce autobusów na gaz to autobusy przemyskiego MZK);
  • Przemyśl jest siedzibą dwóch metropolii: rzymsko-katolickiej z arcybiskupem Józefem Michalikiem oraz bizantyjsko-ukraińskiej (obejmującą cały kraj) z arcybiskupem Janem Martyniakiem;
  • choć miasto położone jest 800 km od morza, to przemyślanin żeglarz kapitan Henryk Jaskuła należy do jednych z największych podróżników w historii Polski. Jako pierwszy Polak, na jachcie Dar Przemyśla, opłynął samotnie glob ziemski bez zawijania do portów (z Gdyni do Gdyni). Rejs trwał 344 dni (od 12 czerwca 1979 do 20 maja 1980);
  • Przemyśl jest jedynym miastem w kraju do którego dochodzi szerokotorowa linia kolejowa z Ukrainy, obsługująca ruch pasażerski;
  • w Przemyślu miało miejsce pierwsze udokumentowane osadnictwo Żydów na ziemiach polskich - XI wiek;
  • Przemyśl to polska stolica fajek i ludwisarstwa. Przemyskie fajki znane są na całym świecie, a dzwony rozbrzmiewają na wszystkich kontynentach;
  • jedyne wPolsce Muzeum Dzwonów i Fajek znajduje się w Przemyślu;
  • w Polsce są dwa centra kultury japońskiej, jedno ma swoją siedzibę w Przemyślu;
  • powstałe w 1909 roku przemyskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk należy do jednych z najstarszych w kraju;
  • północno-wschodnia baszta Zamku Kazimierzowskiego była budowana przez jeńców krzyżackich spod Grunwaldu;
  • pierwszym trenerem, który awansował z piłkarską reprezentację Polski do Mistrzostw Świata (1938 r.) był przemyślanin, wychowanek "Polonii", Józef Kałuża;
  • Przemyśl wraz z Medyką i Żurawicą tworzą największy w Europie "suchy port";
  • Kornel Makuszyński, autor Awantury o Basię i Koziołka Matołka, miewał kłopoty z ukończeniem edukacji na poziomie średnim - relegowano go mianowicie z kilku liceów. Trafił w końcu do przemyskiego I L.O. im. J. Słowackiego, skąd go również wyrzucono. Wszystko się jednak dobrze skończyło, więc I L.O. umieściło jego nazwisko na liście swych wybitnychabsolwentów;
  • pociąg pośpieszny "Przemyślanin" pokonuje najdłuższą trasę w Polsce: Przemyśl Główny - Świnoujście;
  • prototypem sienkiewiczowskiego bohatera - Jerzego Michała Wołodyjowskiego był stolnik przemyski Jerzy Wołodyjowski (ok. 1620-1672);
  • Przemyśl był pierwszym miastem w którym postawiono pomnik Józefowi Piłsudskiemu. Stał on na placu Legionów, lecz został zniszczony w czasie II wojny światowej;
  • w 1995 roku Rady Europy uhonorowała Przemyśl Flagą Europejską. Rok wcześniej Przemyśl otrzymał Dyplom Europejski, pierwsze z czterostopniowego wyróżnienia prowadzącego do najwyższego trofeum - Nagrody Europejskiej;
  • lekarz Twierdzy Przemyśl, Węgier Robert Barany otrzymał nagrodę Nobla przyznaną za rok 1914. Jego dokonania uznawane są za fundamentalne w dziedzinie otologii;
  • Przemyśl jest pierwszym w powojennej historii Polski miastem, w którym powstał nowy gmach muzeum, wybudowany od podstaw.

 

Legendy o powstaniumiasta:

Jan Długosz podaje, że założycielem miasta był książe Przemysław i od jego imienia pochodzi nazwa miasta.

Pewien książę ruszył na polowanie i w miejscu, w którym upolował niedźwiedzicę założył osadę z niedźwiedzicą w herbie.

Na obszarze dzisiejszego Przemyśla powstała osada i wielu ludzi zastanawiało się, jak ją nazwać - pewna starsza kobieta powiedziała: "Myśl, nie myśl, najlepszy będzie Przemyśl" - i tak też zostało.