Na początku bieżącego roku Sejm przyjął uchwałę o ustanowieniu roku 2007 rokiem Stanisława Wyspiańskiego. Posłowie podkreślili w niej, że Wyspiański to artysta, który odegrał wyjątkową rolę w kształtowaniu naszej świadomości narodowej. „Łączył skromność i rzetelność artystyczną z oryginalną wyobraźnią, swoim życiem i dziełem definiował człowieka jako istotę twórczą, w pełni odpowiedzialną za swój indywidualny los i za sposób budowania więzi międzyludzkich. Podejmując dialog ze współczesnymi i tradycją narodową, w swoich dziełach nieustanniestawiał pytania istotne kiedyś i dziś” – tak brzmi tekst uchwały. Przemyskie Centrum Kultury i Nauki ZAMEK wychodząc naprzeciw tej ogólnopolskiej inicjatywie, postanowiło uczcić obchody roku Stanisława Wyspiańskiego w listopadzie - miesiącu, w którym przypada dokładnie setna rocznica śmierci tego wielkiego artysty.
Głównym celem przedsięwzięcia jest popularyzacja dzieł Stanisława Wyspiańskiego i przybliżenie ich szerszej publiczności. Chcemy pokazać wybitne zdolności poetyckie, teatralne i plastyczne tej wyjątkowej dla kultury Polskiej postaci. Poprzez warsztaty teatralne, przedstawienia, seminarium naukowe, wystawy oraz konkursy pragniemy zachęcić młodzież do czynnego udziału w tworzeniu kultury. W tym roku inspiracją dla przyszłych artystów jest Stanisław Wyspiański i jego dzieła.
Projekt „W kręgu sztuki Stanisława Wyspiańskiego” ma zasięg ogólnopolski. Zaprosiliśmy do udziału Teatr Śląski im. Stanisława Wyspiańskiego z widowiskiem „Tak mi się snuje dramat…” na podstawie fragmentówdramatów „Wesele”, „Noc listopadowa”, „Wyzwolenie” i „Akropolis” Stanisława Wyspiańskiego. Przed spektaklem odbędzie się projekcja filmu z uroczystości zorganizowanej w Teatrze Śląskim im. Stanisława Wyspiańskiego. Film zawiera wywiad z Paniami Leokadią Wyspiańską - synową Stanisława Wyspiańskiego i Dorotą Wyspiańską-Zapędowską – wnuczką Stanisława Wyspiańskiego.
W realizację całego projektu zaangażowane zostaną autorytety w dziedzinie teatru, reżyserii, literatury i sztuk plastycznych. Odbędzie się seminarium naukowe „Stanisław Wyspiański-artysta teatru” pod przewodnictwem prof. dr hab. Anny Kuligowskiej-Korzeniewskiej. Udział w nim wezmą wykładowcy z całej Polski (szkoły i Akademie Teatralne z Krakowa, Łodzi, Warszawy i Wrocławia). W seminarium wezmą udział również pedagodzy, poloniści oraz uczniowie i studenci kierunków humanistycznych. Przewiduje się, że będzie to około 400 osób.
W celu zapoznania odbiorcy z dorobkiem literackim Wyspiańskiego, poczyniono stosowne starania opożyczenie z przemyskich bibliotek dostępnych dzieł Stanisława Wyspiańskiego, które zostaną wyeksponowane w formie wystawy.
Dla celów projektu Zespół Pieśni i Tańca „Przemyśl” przygotuje pokaz tańców inspirowanych sztuką „Wesele”.
Ścisła współpraca z nauczycielami szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych pomoże w doborze chętnych osób do wzięcia udziału w warsztatach teatralno-recytatorskich, prowadzonych pod kierunkiem Ireny Jun - absolwentki krakowskiej PWST , uznanej aktorki, reżysera, wykładowcy warszawskiej Akademii Teatralnej. Irena Jun jest również jurorem Ogólnopolskiego Konkursu Recytatorskiego OFTJA oraz Ogólnopolskich Spotkań Amatorskich Teatrów Jednego Aktora. Wcześniej przygotowane fragmenty dzieł Wyspiańskiego zostaną dostarczone pedagogom-polonistom, a wybrana młodzież mająca opanowany pamięciowo tekst, będzie zdobywać naukę gry scenicznej. Warsztaty przygotują do wzięcia udziału w konkursie teatralno-recytatorskim , w którym w skład jury wejdąaktorzy i reżyserzy. Konkurs wyłoni zdobywców złotej, srebrnej i brązowej maski teatralnej w dwóch kategoriach –szkoły gimnazjalne i ponadgimnazjalne. Wręczenie masek z dyplomami nastąpi przed spektaklem „Tak mi się snuje dramat…”. Będzie to wyróżnienie dla laureatów, docenienie ich pracy i zaangażowania. Doświadczenia z lat poprzednich potwierdzają fakt, iż forma konkursu zachęca młodych ludzi do obcowania ze sztuką.
Dla dzieci i młodzieży przewidziano konkurs plastyczny, w ramach którego oceniane będą prace inspirowane twórczością Stanisława Wyspiańskiego. Odbędzie się także konkurs wiedzy o życiu i twórczości Stanisława Wyspiańskiego.
W Roku Wyspiańskiego, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego ogłosiło specjalny Program Operacyjny „Wyspiański”, w ramach którego finansowane są rozmaite inicjatywy upamiętniające postać i twórczość Stanisława Wyspiańskiego w zakresie teatru, a także muzyki i sztuk plastycznych. Przemyskie Centrum Kultury i Nauki ZAMEK jako jedna zogromnej ilości instytucji, przesłała odpowiednio przygotowany projekt z nadzieją, że uzyskamy dofinansowanie. Wniosek przeszedł drogę formalną i został rozpatrzony przez Komitet Sterujący ds. Programu „Wyspiański” dostając odpowiednią liczbę punktów (projekt wart dofinansowania), a następnie został podpisany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Udało się. Otrzymaliśmy kwotę 25 000 zł co stanowi 65.7 % wartości całego projektu. Łatwo z tego wyliczyć, że nasz udział to 34.3 % czyli 13 050 zł.
Tomasz Beliński